'Welzijn', je hoort het woord vaak en ook wij noemen het regelmatig op ons platform. Een goed welzijn is allemaal leuk en aardig, maar hoe meet je het nou eigenlijk?
We hebben de 4 belangrijkste indicatoren voor welzijn voor je op een rijtje gezet. Op het platform vind je alle details over hoe je deze kunt meten en herkennen. In deze blog geven we je alvast de eerste tips, zodat jij vandaag nog aan de slag kan gaan met het beoordelen van het welzijn van jouw paard.
'
Een blik zegt alles'. Die uitdrukking bestaat niet voor niets.
Ook paarden laten in hun gezichtsuitdrukking met subtiele signalen zien hoe ze zich voelen.
Waarschijnlijk kijk je al regelmatig naar de stand van de oren van je paard. Zijn ze ontspannen of houdt hij ze strak naar achteren? Het is hierbij belangrijk om ook goed te kijken naar je paard als hij aan het grazen is of rust in de box. Hoe staan zijn oren dan? Dit is de stand die ze hebben als je paard ontspannen is. Bij sommige paarden is de ruststand van de oren namelijk al iets naar achteren. Door goed te weten hoe jouw paard zijn oren in verschillende situaties houdt, kan je het ook herkennen als hij je iets wil vertellen.
Behalve de oren kan je ook kijken naar andere delen van het hoofd. In 2014 heeft Emanuela Dalla Costa hier een interessant onderzoek naar gedaan. Ze beoordeelde bij pas gecastreerde ruinen de pijn aan de hand van bestaande methodes. Vervolgens legde zij daar haar 'horse grimace scale' naast. Uit het onderzoek bleek dat 6 onderdelen van de gezichtsuitdrukking iets zeggen over hoeveel pijn het paard ervaart.
Niet ieder paard is even duidelijk in het tonen van pijn of ongemak. Gezichtsuitdrukkingen zijn heel subtiel en door deze goed te kunnen herkennen en beoordelen kan je snel ingrijpen en voorkom je grotere uitbarstingen als bokken.
De tweede indicator voor welzijn is de omvang van je paard.
Over- en ondergewicht leiden niet alleen tot fysieke problemen, maar kunnen ook mentale gevolgen hebben.
In 2014 hebben onderzoekers uitgebreid gekeken naar de lichaamsconditie van de pony's in Groot Brittannië. De resultaten waren duidelijk: 1 op de 5 pony's is te dik. Waarschijnlijk is ons beeld over de jaren misvormd: doordat we vaker paarden met overgewicht zien zijn we dit als 'normaal' gaan beschouwen.
Niet alleen het daadwerkelijke gewicht is belangrijk, maar ook de vetverdeling. In een volgend blog gaan we hier dieper op in!
Fysieke ongemakken zoals wonden of pijn zijn vaak relatief duidelijk (maar niet altijd, zoals we zagen bij de gezichtsuitdrukkingen). Daarnaast is de mentale staat van een paard ook van cruciaal belang voor goed welzijn.
Twee aspecten die hier een belangrijke rol in spelen zijn:
- De voorspelbaarheid van een situatie, en
- De mate van controle die een paard over de situatie heeft.
Om de stress die een paard ervaart beter te beoordelen ontwikkelde Tamsin Young de stress-schaal. Hierin heeft zij voor verschillende niveaus van stress aangegeven welk gedrag hierbij hoort.
Ieder paard doorloopt deze stappen op zijn eigen manier. Zo is een van onze paarden heel duidelijk: hij laat zijn toenemende stress in kleine stappen zien. Een ander paard op stal is minder subtiel: hij lijkt soms in één keer van code groen naar code rood te gaan. Zeker bij paarden zoals hem is het heel belangrijk om alle subtiele signalen uit de stress-schaal te kennen, zodat we hem zo goed mogelijk kunnen helpen in stressvolle situaties. Dit is ook belangrijk om snel genoeg kunnen ingrijpen om te voorkomen dat hij ervandoor gaat of gevaarlijk wordt.
Last but not least: indicator 4 is de tijdsbesteding van je paard. Hoe ziet zijn dagindeling eruit? Hoeveel uur is hij bezig met eten, sociaal contact, bewegen of rusten?
Ondanks dat onze paarden al ruim 5.000 jaar gedomesticeerd zijn, lijken ze in hun behoeften nog heel sterk op hun voorouders. Er zijn verschillen zoals betere conditie en vriendelijkheid, maar voor een groot deel zijn onze paarden nog 'wild'. Dit zien we ook doordat onze gedomesticeerde paarden vrij gemakkelijk kunnen verwilderen; ze pakken hun leven in de natuur ook zonder mensen relatief eenvoudig weer op. Verwilderde kuddes laten al snel overlevingsstrategieën zien die ze generaties lang niet nodig hebben gehad toen ze door mensen werden gehouden.
Een paard is erop ingesteld gemiddeld zo'n
67-75% van zijn tijd bezig te zijn met grazen en het knabbelen aan struiken, bomen en andere gewassen. Als hij dit niet kan doen, kan dit leiden tot fysieke problemen zoals maagzweren en tot een slechter mentaal welzijn.
Het is daarom interessant en belangrijk om goed te kijken hoe jouw paard zijn dag doorkomt. Niet alleen als je zelf op stal bent, maar ook in de uren daar omheen.
Kan hij aan al zijn basisbehoeften voldoen?
De theorie is natuurlijk interessant, maar we maken pas echt stappen als we het ook in de praktijk brengen. Ga met de 4 indicatoren aan de slag en kijk waar het welzijn van jouw paard al goed op orde is en waar je het nog kan verbeteren. Hoe meer je de verschillende indicatoren toepast, hoe makkelijker het wordt om subtiele signalen te herkennen.
Een beter welzijn zorgt voor een gelukkig paard, dat topprestaties kan neerzetten en een plezier is om mee te werken!
Wil jij aan de slag met de 4 indicatoren voor welzijn? Op ons platform vind je uitgebreide uitleg met oefeningen en invulformulieren om zelf aan de slag te gaan.
